โตนเลสาบ

โตนเลสาบ

คำว่าโตนเลแปลว่าบึงน้ำในภาษาเขมร โตนเลก็คือคำว่าทะเลที่เราใช้ในภาษาไทย ส่วนคำว่าทะเลในภาษาเขมรใช้คำว่าสมุทร ซึ่งก็คือมหาสมุทรที่เราใช้ ภาษาไทยและเขมรนี่เหมือนกันคล้ายกันเยอะมาก วันนี้ผมพาเที่ยวโตเลสาบคือบึงน้ำกลางประเทศเขมร ติดกับจังหวัด 9 จังหวัดของเรา ผมล่องเรือจากเสียบเรียบไปพระตะของผ่านทะเลสาบแห่งนี้ครับ มาทำความรู้จักโตนเลสาบกันก่อน
โตนเลสาบป็นทะเลสาบน้ำจืดที่ใหญ่ที่สุดในเอเชียตะวันออกเฉียงใต้ โตนเลสาบหมายความอีกอย่างว่า “แม่น้ำน้ำจืดขนาดใหญ่” แต่แปลมักจะเป็น “ที่ Great Lakes” เป็นทะเลสาบที่ใหญ่แบบมองไม่เห็นอีกฝรั่งประมาณนั้นครับ โตนเลสาบเกิดจากน้ำในแม่น้ำโขงที่เอ่อล้นมาตามแม่น้ำโตนเลสาบ (ผ่านกรุงพนมเปญ) ไหลผ่านมาเก็บในที่ลุ่มภาคกลางของประเทศในหน้าน้ำ กลางเป็นทะเลสาบน้ำจืดอันยิ่งใหญ่ ในหน้าแล้งน้ำโขงลดลงน้ำจากโตนเลสาบก็จะไหลออกไปลงแม่น้ำโขง

บ่อยครั้งในช่วงฤดูแล้งตั้งแต่เดือนพฤศจิกายนถึงพฤษภาคมโตนเลสาบจะค่อนข้างแคบและตื้นทะเลสาบเหลือเพียงประมาณ 1 เมตรจากระดับความลึกทั้งหมด ที่มีพื้นที่ 2,700 ตารางกิโลเมตร ส่วนในฤดูฝนจะเริ่มในเดือนมิถุนายนแทนแม่น้ำโตนเลสาบที่จะดึงน้ำจากแม่น้ำโขงแม่น้ำต้นน้ำที่ทำให้เกิดน้ำมากขึ้นเพื่อเพิ่มระดับน้ำในทะเลสาบและเพิ่มพื้นที่เป็น 16,000 ตารางกิโลเมตร ทะเลสาบกับน้ำในทะเลสาบอาจสูงได้ถึง 9 เมตร น้ำที่ท่วมตลิ่งและป่าไม้ในพื้นที่ เป็นพื้นที่ชุ่มน้ำที่เหมาะสำหรับการเพาะพันธุ์หลายชนิดของปลาน้ำจืด โดยเดือนตุลาคม ความสมบูรณ์ทำให้เกิดมะเขือยักษ์แบบที่ผมเคยแนะนำตอนไปเที่ยวกำปงชนังครับ โตเลสาบแห่งนี้เป็นอู่ข้าวอู่น้ำของคนเขมรและยังแบ่งมาขายให้ชาวไทยได้อีก ที่นี่มีปลาเยอะมาก การประมงในทะเลสาบจะเลี้ยง 3 ล้านคนในพื้นที่ และ 60% ปริมาณของโปรตีนสำหรับชาวกัมพูชา

มีแหล่งที่มาว่าตั้งแต่ปริมาณของตะกอนในทะเลสาบ, มากมายในอดีตจะใช้อัตราการเข้าพักต่ำ อย่างไรก็ตามการศึกษากล่าวว่าเดือนทะเลสาบเพียงประมาณ 0.1-0.16 / ปีจากกว่า 5,000 ปีนี้เพื่อใช้ความเสี่ยงของทะเลสาบที่เต็มไปอย่างไม่ถูกต้อง ตะกอนไม่เพียง แต่ไม่เป็นอันตราย แต่ยังช่วยรักษาสภาพแวดล้อมการหมุนโตนเลสาบ

น้ำในโตนเลสาบจะเป็นตัวควบคุมไม่ให้น้ำท่วมในหน้าฝน เมื่อน้ำในแม่น้ำโขงเยอะในหน้าน้ำหลากจะถูกไหลมาเก็บในนี้ทำให้น้ำไม่ไปท่วมในเวียดนาม เขมร ในหน้าแล้งน้ำปลายแม่น้ำโขงไม่พอใช้ก็จะไหลออกจากโตนเลสาบไปชดเชย เป็นกลไกธรรมชาติไม่ให้น้ำท่วมพื้นที่ต้องล่างไม่น้ำโขง

สำหรับผมมิสเตอร์ฮ๊อตเชียมองเพิ่มเติมในเรื่องการท่องเที่ยว การได้ล่องเรือเที่ยวโตนเลสาบทำให้เราเห็นวิถีชีวิตของชาวเรือนแพริมโตนเลสาบ เห็นความเป็นอยู่ที่แตกต่างจากที่เราเคยเห็น เห็นเขาเลี้ยงหมู ไก่ ปลา ในแพบ้านที่เป็นน้ำ มีโรงเรียนสำหรับชาวแพหรือ Floating House การล่องเที่ยวชมโตนเลสาบทำให้เรารู้จักชีวิตที่หลากหลายมากขึ้น หากมาเที่ยวเสียมเรียบไม่ควรพลาด

การที่จะได้ท่องโตนเลสาบจากเสียมเรียบมีสองแนวทางคือซื้อตั๋วเรือล่องจากเสียมเรียบไปพนมเปญ หรือไปพระตะบอง เรือไปพระตะบองไปได้เกือบตลอดปี ส่วนเรือล่องโตเลสาบไปพนมเปญหน้าแล้งก็ไปไม่ได้แล้วครับ อีกแนวทางคือเหมาเรือให้เขาพาเที่ยวโตนเลสาบลำละ 1,500 บาท ต้องไปหลายคนถึงคุ้ม ดังนั้นผมว่าไปเที่ยวเสียมเรียบสครวัด แล้วล่องเรือผ่านโตนเลสาบไปเที่ยวพระตะบองต่อ work กว่า ส่วนค่าเรือล่องไปพระตะบองราคาคนละ 25 USD ถ้าผมจะไม่ผิดนะ

บนเรือไม่มีอาหารขายต้องซื้อเตรียมไปจากเสียบเรียบด้วยทั้งมือเช้าและมื้อเที่ยง ส่วนน้ำในเรือมีขาย นั่งเรือจะแบ่งเป็นสามช่วงครับ คือช่วงแรกก่อนออกโตนเลสาบเป็นชีวิตชาวคลอง ช่วงสองในโตเลสาบสุดตาไม่เห็นฝั่ง ช่วงที่สามเข้าคลองไปพระตะบอง เวลาที่ใช้ในการล่องออกเช้าถึงเย็นเลยครับ การซื้อตั๋วให้ซื้อที่โรงแรมที่เราพักเขาจะเป็นเอเจนซี่ในตัวและจะมีรถมารับเราถึงโรงแรมครับ ระบบการท่องเที่ยวลาว เวียดนาม เขมร เป็นแบบนี้หมดแล้วโรงแรมแห่งเดียวทำได้ทุกอย่าง

ท่าเรือที่ขึ้นที่พระตะบองจะมีสองแห่งหากเป็นช่วงหน้าน้ำปกติจะขึ้นใกล้เมืองเราเดินไปหาที่พักได้เองเลย หากน้ำเริ่มแห้งที่จอดเรือจะอยู่นอกเมืองต้องนั้งตุ๊กเข้าเมืองคนละ 2 USD หรือหากต่อราคาเก่งมากก็ได้คนละ 1 USD แต่ผมว่าราคาสมเหตุผลแล้วครับมันไกลจากเมืองมาก เดินไม่ได้ต้องนั้งรถอย่างเดียว

ข้อควรหลีกเลี่ยงนิดนึงในการล่องเรือโตนเลสาบครับ เวลาเราไปถึงจะมีคนมาหิ้วกระเป๋าให้เราจากบนรถเลย และจะเอาไปขึ้นเรือให้แล้วจากนั้นก็จะเดินมาขอตังค่ายกน่าตาเฉย ตรงนี้เราไม่ต้องให้ก็ได้นะเขาไม่ว่าอะไรเรา เพราะเขายกให้เราเอง ส่วนผมให้ไป 1 USD ตอนนั้นมึนๆ จริงๆ เอาเงินไปให้เด็กๆ ที่ยากจนที่เจอดีกว่า ไม่อยากให้กับอาชีพแบบนี้นัก อีกอย่างสัญญาณโทรศัพท์ช่วงล่องเรือไปกลางๆ ไม่มีนะ มีเฉพาะใกล้เมืองเสียมเรียบกะพระตะบองครับ mr.hotsia สิงหาคม 2555