น้อยคนนักจะรู้ว่าเพลงกุหลาบปากซันนั้นเป็นเพลงของคนลาว แต่งโดย ประพันธ์เนื้อร้องทำนองโดย จำปา ลัดตะนะสะหวัน ใช้ชื่อผู้แต่งว่า สุลิวัด เมื่อปี 2502 เมื่ออายุได้ 24 ปีขับร้องครั้งแรกโดยสันติ พิมสุวัน MV นี้ขับร้องโดย บัวเงิน ซาพูวง ເພງກຸຫຼາບປາກຊผมได้เอา MV เวอร์ชั่นลาวมาให้ชมกันด้านล่างแล้วครับ ลองฟังต้นฉบับกันดู
ผมเองก็เคยได้ยินแต่ชื้อเพลงไม่รู้ด้วยซ้ำว่าปากซันคือปากของแม่น้ำซัน ที่ไหลมาลงแม่น้ำโขงที่ปากซัน แขวงบริคำไชย ประเทศลาว บริเวณตรงข้ามกับบึงกาฬ จนกระทั้งบึงกาฬได้เป็นจังหวัด ผมได้ไปหาข้อมูลเพิ่มเติมจึงมารู้ตอนหลังนี่เอง เพลงกุหลาบปากซันนั้นพูดถึงหญิงสาวปากซันที่สวยมาก เปรียบเหมือนกุหลาบสีทองที่โดนแสงแดดแล้วยิ่งเป็นทองสวยเข้าไปอีก เพลงนี้ใครร้องก็ดัง ส่วนผมเองรู้จักเพลงนี้ตอนที่คนด่านเกวียนนำมาร้อง
สำหรับการมาเที่ยวปากซันของผมครั้งนี้ต่อเนื่องมาจากเที่ยวจังหวัดใหม่บึงกาฬ และอยากข้ามมาฝั่งลาวดูว่ามีอะไรที่น่าให้คนไทยข้ามมาเที่ยวบ้าง และจะลองมองๆดูว่ามีกุหลาบปากซันจริงไหม เพราะเวลาผ่านมา 50 ปี คงจะตายไปหมดแล้ว หรือเนื้อเพลงกุหลาบปากซันเป็นเพียงคำเปรียบเทียบ อย่างน้อยน่าจะเจอสาวปากซันหลงเหลือความสวยงามอย่างเพลงกล่าวถึงไว้บ้าง
จากการได้มาเที่ยวเมืองปากซันจินตนากรผมได้ดับวูบลงไปเลยครับ ปากซันเป็นเมืองเล็กๆ เล็กกว่าซำเหนือ หรือหลวงน้ำทาด้วยซ้ำไป บ้านก็มีอยู่ไม่มากนัก ถนนหนทางไม่ค่อยมีรถผ่านไปมา ดูสงบจริงๆ รถที่จะผ่านปากซันก็จะมีแต่รถที่กลับจากหลักซาวหรือทางใต้ วิ่งผ่านปากซันไปกำแพงนครเวียงจันทน์ แต่ปากซันมีโรงแรมหลายแห่ง เท่าที่ผมนับได้สิบแห่ง เนื่องจากปากซันเป็นเส้นทางหลักสำหรับนักท่องเที่ยวทั้งไทยและเทศ จะผ่านไปยังทุ่งไหหินแขวงหัวพัน(โพนสะหวัน) สำหรับหน้าฝนที่ผมไปนั้นทางไปทุ่งไหหินไม่ดี นักท่องเที่ยวจึงน้อย หากเป็นหน้าหนาวปากซันจะคึกคักสุด
เรื่องที่พักปากซันโรงแรมที่ใหญ่ที่สุดในปากซันคือโรงแรมปากซัน(Paksan Hotel) เป็นโรงแรมของชาวเวียดนามมาลงทุน มี 32 ห้อง (ดูคลิปโรงแรมปากซัน) มีห้องคาสิโน มีบริการนวด ราคาอยู่ที่คืนละ 5-600 บาท ต่อคืน ส่วนโรงแรมอื่นๆมีหลายโรงแรมให้เลือก ไม่ต้องจองล่วงหน้าก็ได้ ห้องแอร์ราคาคืนละ 300 บาทโดยประมาณ โรงแรมที่ผมไปนั่งกินข้าวเปียกเส้นกับเจ้าของเขาชื่อโรงแรม “กงกำแพงเกรสเฮ้าร์”
สำหรับผมเน้นราคาไม่แพงผมพักห้องพัดลมของ BK Guesthouse ราคาคืนละ 180 บาท ห้องไปใหญ่นัก มีรถจักรยานให้เช่าครึ่งวัน 40 บาท ถือว่าคุ้มครับ ขี่เที่ยวแค่ครึ่งวันช่วงบ่ายๆก็ครบหมดแล้ว จริงๆแล้วเมือปากซันเป็นเมืองทางผ่านเสียมากกว่า หากจะเที่ยวก็มีเพียงบริเวณปากแม่น้ำซัน หรือแม่น้ำสองสี ช่วงเย็นๆ บรรยากาศหน้านั่งเล่นชมวิวไทยแลนด์ฝั่งตรงข้าม ตกกลางคืนปากซันก็เงียบ มีดิสโก้เธคอยู่ที่หนึ่งแต่ก็ไปยากสำหรับคนไม่มีรถ ผมก็ไม่แน่ใจเรื่องความปลอดภัยด้วย
มาถึงเรื่องกุหลาบปากซันผมเดินทั่วเมืองยังไม่เจอกุหลาบสักต้นเดียว ส่วนสาวๆปากซันเห็นอยู่คนหนึ่งที่นิ่งปิ้งกล้วยอยู่ข้างแม่น้ำซัน และจากการดูที่ขับมอไซต์ผ่านไปมา สาวปากซันก็เหมือนๆสาวลาวที่แขวงอื่นๆทั่วไปครับ ไม่มีอะไรสวยพิเศษต่างออกมาเลย คงเป็นคำตอบสุดท้ายสำหรับเพลงกุหลาบปากซัน ปิดแฟ้มกลายเป็นตำนาน เว้นแต่ว่าต่อไปมีคนหัวใสมาปลูกไร่กุหลาบที่ปากซัน หรือคัดเลือกคนสวยๆมาอยู่ที่เมืองปากซัน ก็เปิดตำนานเพลงกันอีกครั้ง เรื่องและภาพและคลิปวีดีโอโดย Mr.Hotsia สิงหาคม 2553
